[ strona główna ]

1	Jezioro Siemianowskie The day after

Nad Jezioro Siemianowskie trafiliśmy latem 2000 roku przy okazji wycieczki do Białowieży i przyległych nadgranicznych regionów Polski. W porównaniu z pobliską tysiącletnią puszczą, jest to obiekt geograficzny stosunkowo młody (powstał w latach 70- i 80-tych XX wieku jako sztuczny zbiornik spiętrzający wody Narwi), mocno jednak osobliwy i zdecydowanie wart obejrzenia! Nie tyle z uwagi na walory krajobrazowe okolicy, bo te są raczej dyskusyjne, ale jako interesujący przykład pewnych koncepcji gospodarki przestrzennej - w swoim czasie znanych jako "budownictwo socjalistyczne".

Cały akwen, formalnie "Zbiornik Wodny Siemianówka", jest trzecim co do wielkości sztucznym jeziorem w Polsce - jego powierzchnia wynosi 32.5km2. Po zamknięciu tamy zbiornik napełniał się przez 5 lat, ostateczny poziom spiętrzenia wody wynoszący ok. 7m został osiągnięty w 1993 roku i jest ewidentnie niższy od projektowanego. Oficjalnie oddanie zalewu do użytku nastąpiło w roku 1995. Przy jego tworzeniu całkowitemu zalaniu uległo kilka wsi (Rudnia, Garbary, Bołtryki, Łuka, Budy). Zbiornik przecina grobla, wzdłuż której przebiega dwutorowa linia kolejowa, niegdyś o znaczeniu strategicznym - w razie wojny tędy miały być przewożone na zachód dywizje Armii Czerwonej. Jeden z torów ciągle ma szeroki, rosyjski rozstaw szyn! Dla zainteresowanych dokładne położenie mostu na grobli wg GPS: 52°54.650' N, 23°50.152' E, WGS84.

Rezultat wysiłków socjalistycznych budowniczych robi dość przygnębiające wrażenie. Zalew na pierwszy rzut oka jest dużo płytszy niż zakładano, przy brzegach w wielu miejscach rozciągają się wyschnięte połacie czarnego spękanego mułu. W pobliżu grobli kolejowej krajobraz wygląda szczególnie dramatycznie - z nie porośniętego trawą żwiru i piasku sterczą pordzewiałe i poszarzałe stalowe konstrukcje, powierzchnię wody pokrywają złogi białej brudnej piany. Przy burzowej pogodzie, na jaką trafiliśmy w czasie naszej wizyty, wstrząsające i złowrogie wrażenie opuszczenia i odludności zwiększało jeszcze niezwykłe światło i ołowiane chmury. Całość można by polecić hollywoodzkim scenarzystom - jako naturalne i bardzo realistyczne tło do kręcenia katastroficznych filmów o upadku cywilizacji.

Są jednak i bardziej optymistyczne akcenty - w wielu miejscach przyroda zaczęła już opanowywać i ożywiać zdewastowane tereny. Wschodnią, nie w pełni napełnioną część zbiornika zajęło wielkie siedlisko ptaków wodnych, a sądząc po obecności wędkarzy na brzegach, ryb w Siemianówce także nie brakuje.

Wiele użytecznych informacji na temat historii powstania zbiornika, ptaków i zwierząt aktualnie nad nim żyjących i przede wszystkim bardzo obszerny opis możliwości wędkarskich w rejonie można znaleźć na stronie p. Dariusza Kruglicza www.republika.pl/darekkr/siemian.html

 2  3

Na zdjęciach:
1. Widok z południowego krańca grobli na zachodnią część jeziora.
2. Grobla przecinająca jezioro, biegną nią tory kolejowe linii Hajnówka-Cisówka, widok z południowego brzegu.
3. Widok z południowego-wschodniego krańca jeziora, w głębi widoczna grobla i most kolejowy nad nurtem Narwi.
4. Tablica pamiątkowa na głazie leżącym w pobliżu zapory w Bondarach.

4	Zbiornik Wodny Siemianówka Świadectwo okresu przyspieszonego rozwoju białostocczyzny symbol realizacji zadań rozwoju gospodarki żywnościowej oraz programu socjalnego Partii i Państwa * VI * 1977
Jak się człowiek rozejrzy to widać, że jednak coś się nie udało...

Dojazd nad jezioro: z Hajnówki przez Narewkę do Siemianówki (27km) lub do Rybaków (31km). Inna możliwość - z Białegostoku przez Michałowo (ponad 50km).

Powyzej: przed i po, fragmenty map. Z lewej Mapa województwa białostockiego 1:500 000, PPWK Warszawa 1973, z prawej Województwo podlaskie mapa w skali 1:500 000, PPWK S.A. Warszawa - Wrocław 1999, ISBN 83-7000-594-2.

Zdjęcia zostały wykonane 17.06.2000: 1, 4 kamerą Nikon F90X, obiektywem Nikkor 20-35/2.8 AF D-IF, na filmie Fuji Velvia 50, fot. JR; 2, 3 kamerą PRAKTICA LTL, obiektywem PANCOLAR 1.8/50, na filmie Fuji S-200, fot. MG.

	Jezioro Siemianowskie. Text copyright (c) by MG, JR. Foto copyright (c) by MG, JR. Web ver. 20020722 copyright (c) 22 lipca 2002 by AW2P2. Kontakt z redakcją: aw2p2@fuw.edu.pl.